• Opdrachtgevers kopen steeds vaker duurzaam in. Aannemers worden op die manier door de overheid gestimuleerd om bij aanbestedingen in te schrijven met duurzame oplossingen. Door het behalen van een zogenaamde fictieve korting op het inschrijfbedrag kan een aannemer voorsprong verwerven op de rest van de markt en zo grotere kans maken op gunning van een aanbesteed werk. Op deze manier stimuleert de overheid de markt om verder de verduurzamen en te innoveren. En dit helpt mee aan het behalen van de klimaatdoelstellingen in Nederland om de CO2-uitstoot te verlagen.

    Milieukostenindicator (MKI)

    Om de milieueffecten van een product of werk te kunnen beoordelen en vergelijken is een objectieve maatstaf nodig. Dit kan worden gedaan met de Milieukosten Indicator, ofwel MKI. De MKI is een economische waardebepaling van de milieukosten van de gehele levenscyclus van een product of bouwwerk. In deze MKI zijn alle bekende milieueffecten zoals CO2, ozon, verzuring, vermesting en uitputting van grondstoffen inbegrepen. Hoe lager de MKI-waarde, hoe minder belastend voor het milieu.

    Schematische weergave LCA-fasen product

    Bron: PIANOo Expertisecentrum Aanbesteden

    Levenscyclus Analyse (LCA)

    Een Levenscyclus Analyse, ofwel LCA, beschrijft alle levensfasen van een product of bouwwerk vanaf de winning van de grondstoffen, productie, transport, bouw, gebruik en sloop tot en met hergebruik. Per levensfase, ingedeeld in fasen A t/m D, worden de milieueffecten berekend en uitgedrukt in een MKI-waarde.

     

    De methode die ten grondslag ligt aan deze berekening is de Bepalingsmethode Milieuprestaties Bouwwerken van de Nationale Milieudatabase (NMD). Deze Bepalingsmethode is geschreven ten behoeve van een eenduidige en controleerbare berekening van de MKI-waarde van materialen.

    Stappenplan

    In het handzame boekje “Stappenplan Inkopen met de Milieukostenindicator” van PIANOo Expertisecentrum Aanbesteden vindt u een heldere uitleg/stappenplan over het inkopen met de milieukostenindicator.

     

    In de afbeelding hiernaast worden de levensfases van een product, dienst of werk schematisch weergegeven.

    Scope

    Om de MKI-waarde van de inschrijvers in een gelijk speelveld te kunnen vergelijken door de opdrachtgever, is het belangrijk dat de zogenaamde Scope, de begrenzing voor de berekening, heel precies is beschreven in de aanbestedingseisen. Voor de inschrijver is dan duidelijk welke levensfasen wel en niet mogen worden meegenomen en over welke producten de MKI moet worden berekend.

     

    Ook is de Functionele Eenheid van belang: moet de MKI berekend worden per strekkende meter voor buizen of per stuk voor een put, per totaal van het project, of anderszins? Een MKI-waarde die per m3 wordt berekend, neemt alleen de milieueffecten van het mengsel mee, niet het product zelf.

     

    Innovaties in een product of project kunnen een lagere MKI-waarde opleveren. Een completer beeld kan worden gegeven door de MKI-waarde te berekenen per strekkende meter buis, per stuks put, of van het totale project. Innovaties in het product zelf, of in het totale project, komen zo tot uiting in een gunstigere MKI-waarde.

     

    De producent is verantwoordelijk voor de productie van een product. Dat betekent dat de producent de MKI-waarde van de productiefase A1-3 en eventueel het transport van het product naar de bouwplaats A4 kan berekenen. De aanleg- en installatiefase A5 kan door de aannemer worden berekend. Omdat er voor de fasen B, C en D aannames moeten worden gedaan (bijv. hoeveel m2 stenen kan er per uur gelegd worden) is een goede vergelijking lastig.

    PIANOo adviseert de opdrachtgever dan ook om een beperkte MKI uit te vragen van de fasen A1 t/m 3 (productie) en eventueel A4 (transport naar de bouwplaats). De inschrijver hoeft dan geen aannames te doen voor de fasen B t/m D en de opdrachtgever kan een betere vergelijking maken tussen de inschrijvers.

    Duurzaamheid, Circulariteit, lagere MKI-waarde

    Een duurzamer product zorgt uiteraard voor een lagere belasting van het milieu en dat vertaalt zich in een lagere MKI-waarde. Een lagere MKI-waarde geeft een grotere EMVI-korting en dus meer kans op gunning van het werk waarop is ingeschreven.

     

    Een duurzamer product en een lagere MKI-waarde kan door de producent worden bereikt door bijvoorbeeld minder cement te gebruiken en een hogere circulariteit toe te passen, zoals het gebruik van betongranulaat en ander secundair (gerecycled) toeslagmateriaal. Ook het gebruik van groene stroom, zoals windenergie, heeft een positief effect op de MKI-waarde. Ten derde door middel van optimalisatie van de productvorm, waardoor er minder grondstoffen nodig zijn om hetzelfde product te maken. Het toepassen van grondstoffen wordt zo voorkomen.

    Wat kan Martens beton voor u doen?

    Martens beton levert naast betonnen rioleringsproducten ook service op het gebied van duurzaamheid en kan op verzoek de MKI-waarde aanleveren van haar betonproducten in het gegunde werk.

     

    Neem hiervoor contact op met Ralf Weterings, T 088-6278227.