Er wordt veel gesproken over Circulariteit, maar het blijft vaak (te) onduidelijk wat hier nu precies mee bedoeld wordt. Verwarring over dit onderwerp komt geregeld voor. Graag gaan we met dit artikel in op de definitie en richtlijnen in de GWW.
Duurzaamheid en circulariteit zijn twee containerbegrippen die steeds meer aandacht krijgen. Ze zijn amper los van elkaar te zien. Belangrijk, maar dit is voor Martens beton niets nieuws. Ontwikkelingen in duurzaamheid zijn voor ons al meer dan 100 jaar vanzelfsprekend. Zo slagen we erin om voor onze putten bijvoorbeeld een circulariteitspercentage van meer dan 50% te realiseren. Eén van de bijzondere eigenschappen van beton is dat het oneindig herbruikbaar is. Al vele jaren worden betonnen producten gebroken en daarna als grondstof voor nieuwe producten ingezet. Circulariteit gaat echter veel verder dan dat.
Waardoor ontstaat de verwarring?
Hoewel er veel over het thema circulariteit wordt geschreven en gesproken, is er zelden aandacht voor de definitie. Een gevolg is dat er regelmatig een eigen invulling aan de betekenis wordt gegeven. Daarnaast wordt het vaak als deelbegrip toegepast. Denk aan termen als circulaire economie, circulair ontwerpen of circulair bouwen.
Definitie circulariteit
Volgens de encyclopedie heeft circulariteit de volgende definitie: rondgaande beweging. Richten we ons daarbij op bouwproducten, dan kunnen we dit als volgt vertalen: grondstoffen, onderdelen en producten worden bij einde levensduur opnieuw ingezet. Hier kan op allerlei manieren invulling aan gegeven worden, maar in algemene zin kunnen we stellen dat het een voorwaarde is dat de ‘waarde’ in de keten behouden blijft.
Dit wordt ook onderschreven als we kijken naar de definitie van ‘Circulair bouwen’: ontwikkelen, gebruiken en hergebruiken van gebouwen, gebieden en infrastructuur, zonder natuurlijke hulpbronnen onnodig uit te putten, de leefomgeving te vervuilen en ecosystemen aan te tasten.
Richtlijnen in de GWW: ontzien van natuurlijke bronnen
Er is sprake van hergebruik in plaats van winning. Door het toepassen van circulaire bouwmaterialen en grondstoffen ontzien we natuurlijke bronnen. In de GWW is dit het voornaamste uitgangspunt. Het toepassen van herbruikbare, niet primaire grondstoffen (Pianoo). Het doel is een optimaal en efficiënt gebruik en hergebruik.
Hoewel in zowel het moederbestek als BRL K11002 geen definitie gegeven is, wordt wel duidelijk hoe we hier in praktijk invulling aan geven. Ten behoeve van onder andere aanbestedingen wordt circulariteit uitgedrukt in een percentage. Om precies te zijn wordt het aandeel secundaire grondstoffen uitgedrukt in het % van het totale volume aan toegepast toeslagmateriaal. Het gaat dus niet alleen om de hoeveelheid betongranulaat, maar om al het toegepaste secundaire materiaal. Met betrekking tot onze putten is dit bijvoorbeeld >50%.
Hoe om te gaan met circulariteit
In duurzaam beton wordt gebruikgemaakt van hergebruikte, niet primaire grondstoffen. Dit kunnen hergebruikte betonnen producten zijn, maar ook grondstoffen betreffen die al in andere producten zijn toegepast, vervolgens zijn gezuiverd en daarna weer toegepast in een volgend betonproduct.
Bron: PBL
Circulariteit bestaat uit verschillende activiteiten om uiteindelijk het gebruik van primaire grondstoffen te verlagen. Dit kan op allerlei manieren, maar hoe geef je daar daadwerkelijk invulling aan? Het Planbureau voor de Leefomgeving geeft een aantal handvatten en heeft schematisch (R-ladder) diverse strategieën weergegeven: zie afbeelding.
Martens beton onderschrijft dit. Het is belangrijk om het thema als onderdeel van het geheel te zien en daarbij het beoogde doel om zo min mogelijk primaire grondstoffen toe te passen niet uit het oog te verliezen.
Bestaat een product door een onderscheidend design of andere slimme keuze bijvoorbeeld uit minder beton voor een zelfde toepassing, dan zijn er ook veel minder primaire en/of secundaire grondstoffen benodigd.
Martens beton & circulariteit
Kijkend naar de R-ladder, dan spannen wij ons al jaren in om het gebruik van primaire grondstoffen te beperken. Op de pagina ‘Innovatieve verduurzaming met putten van Martens beton’ geven we aan in welke mate productdesign invloed heeft op de hoeveelheid beton voor een oplossing. Bovendien slagen we erin om een hoog circulariteitspercentage van maar liefst >50% te behalen.
Geregeld krijgen we de vraag of we nieuwe innovatieve GWW producten aan het assortiment hebben toegevoegd. Een interessante vraag, want ‘ja’ is daarop eigenlijk altijd het antwoord. Echter gaat het in de regel niet om nieuwe producten, maar ontvangen onze klanten standaard artikelen met een lage MKI, hoog circulariteitspercentage en gunstig ontwerp met minder beton dan in de markt gebruikelijk is. Het gaat daarbij niet om een speciale ‘duurzame’ productlijn.
Voor al onze artikelen (standaard en special) onderzoeken we continu de mogelijkheden om duurzamer te produceren. Een vermindering in het verbruik van primaire grondstoffen staat daarbij centraal.
Wil jij met een aantal collega’s meer weten over hoe Martens beton zich onderscheid op duurzaamheid? Klik hier om een bezoek aan onze Qube experience te boeken.