Innovatieve verduurzaming putten
Duurzaamheid is een thema waar steeds vaker de nadruk op ligt. Zeker in de bouwsector en bij productiebedrijven. Duurzaam ondernemen is voor Martens beton niets nieuws. Innovatie zit namelijk al meer dan 140 jaar verweven in onze organisatie. We zijn altijd op zoek naar een slim idee. Hoewel verduurzaming niet altijd de belangrijkste drijfveer is, hebben vrijwel alle ontwikkelingen een reductie van CO2-uitstoot tot gevolg.
Snelle en flexibele levertijden voeren de boventoon. Bij voorkeur is alles standaard uit voorraad leverbaar. Door hoge voorraadniveaus kunnen we meestal in deze vraag voorzien. Duurzaamheid blijft vaak ietwat onderbelicht. Deels omdat Martens beton dit als vanzelfsprekend beschouwt. Daarom nemen we je graag mee in een aantal significante ontwikkelingen door de jaren heen. Deze hebben ons namelijk in staat gesteld om putten te leveren met een MKI-waarde die tot wel 2,5 keer lager is dan andere putten op de markt met een zelfde toepassing.
Tijdlijn verduurzaming putten
Geen ronde maar vierkante putten (2 tot 3 x minder beton)
Al in de jaren 60 bracht Martens betonputten op de markt. Als eerste producent introduceerden we vierkante putten. Dat heeft diverse voordelen voor de klant en onszelf. Baanbrekend en onze overtuiging werd bevestigd. Al snel werden vierkante putten de standaard in Nederland. Allerlei voordelen op het werk, voor tijdelijke opslag en transport liggen daaraan ten grondslag. Maar boven al; waarom zou je meer beton gebruiken als het ook met minder kan?
Een groot voordeel ligt in de praktische toepassing. In vierkante putten kunnen meer en veel grotere buisaansluitingen gerealiseerd worden. Vierkante putten kunnen bijvoorbeeld met een aansluiting voor een betonbuis 500 uitgevoerd worden in 80x80 cm. Voor ronde putten dient de keuze gemaakt te worden tussen het toepassen van een put met diameter 100 cm, of het aanstorten van de wand om deze uitsparing te realiseren in diameter 80 cm. In vergelijking wordt het gewicht met onze vierkante put ruim gehalveerd.
Aardgas in de productie vermijden
Voor ons is het vermijden van aardgasverbruik in de productie vanzelfsprekend. Al ruim 30 jaar geleden is besloten dat onze nieuwe productielocaties op het Innovatiepark in Oosterhout zodanig ingericht worden dat het verbruik van aardgas vermeden wordt. Voor de benodigde warmte voor verwarming maken we al sinds 2003 gebruik van restwarmte van anderen.
Dunne wand vs. dikke wand (25 tot 75% minder beton)
Het geautomatiseerde productieproces stelt ons in staat om de putten 80x80 en 100x100 uit te voeren met een wanddikte van slechts 10 cm. Een enorm voordeel dat op veel gebieden de doorslag geeft. Allereerst is er maar liefst 25 tot 75% minder beton nodig, zonder kwaliteitsverlies. Daarnaast zorgen de functionele eigenschappen o.a. voor een eenvoudigere handeling in de fabriek, tijdens het transport, bij de opslag en tijdens de plaatsing op het werk zelf. Denk bijvoorbeeld aan meer producten op de vrachtauto, de mogelijkheid om een kleinere kraan t.b.v. plaatsing te gebruiken en de beperkte ruimte voor tijdelijke opslag op het werk.
Toepassen van CEM III (50% minder CO2 dan CEM I)
De impact van CO2-uitstoot wordt In beton voor veruit het grootste gedeelte veroorzaakt door cement. Decennia geleden werd de beslissing genomen om een cementsoort met een relatief lagere CO2 Footprint toe te passen. Waar in de landen om ons heen nog Portland cement (CEM I) toegepast wordt, is in Nederland hoogovencement (CEM III) de standaard geworden. In CEM III B is een aanzienlijk deel van portlandklinker in cement vervangen door hoogovenslak. Een restproduct. Gemiddeld levert dit een CO2-reductie van +/- 50% op.
Standaard putten van ongewapend beton
Oorspronkelijk werden alle betonputten versterkt met traditionele wapening. Zo’n 35 jaar geleden was Martens beton één van de koplopers in de overgang naar standaard putten van ongewapend beton. De milieulast van staal werd daarmee al vroeg vermeden.
Elektrificeren van intern transport
Na eerder bij de nieuwe buizenfabriek gekozen te hebben voor elektrische heftruks, zijn dit jaar ook E-trucks ter ondersteuning van de puttenproductie in gebruik genomen. Daarnaast hebben we sinds april 2023 een volledig elektrische overslagkraan tot onze beschikking. De verwachting is dat in 2025 het complete intern transport van Martens beton elektrisch aangedreven is.
MKI waardebepaling en de impact van deze ontwikkelingen
In Nederland wordt de duurzaamheid van bouwproducten uitgedrukt in de milieukostenindicator (MKI). Een duurzaamheidsscore uitgedrukt in €, die o.a. sterk wordt beïnvloed door de toegepaste grondstoffen en de hoeveelheid beton per put. Alle eerder genoemde ontwikkelingen hebben een heel positieve invloed op de MKI-waarden van onze producten. Onderstaande tabel geeft een duidelijk beeld van de impact van onze innovatieve verduurzaming:
In praktijk is een vergelijking van de toegepaste put het eerlijkst. Sterker nog, dit is voorgeschreven in de richtlijn BRL K11002, die alle leveranciers in de betonsector volgen.
Een treffend voorbeeld is een put met betonaansluiting 500. Deze kan eenvoudig uitgevoerd worden als uitsparing in een vierkante 80x80 put met een wanddikte van 10 cm. Terwijl voor ronde putten de keuze gemaakt dient te worden tussen het toepassen van een put met diameter 100, of het aanstorten van de wand om deze uitsparing te realiseren. Zie hieronder hoe dit doorweegt in de MKI-waarde. Hierbij laten we de betonsamenstelling en het productieproces nog buiten beschouwing.
Circulariteit als uitgangspunt
Duurzaamheid en circulariteit kunnen niet los van elkaar gezien worden. Waar mogelijk dienen producten aan het einde van de levensduur opnieuw van waarde te zijn. Martens beton omarmt dit. Zo wordt productie-restmateriaal en/of beton uit de markt als betongranulaat aan de mengsels toegevoegd. We zijn erin geslaagd om zeer hoge circulariteitsscores te behalen en zijn altijd op zoek naar kansen.
Innovatieve verduurzaming beloond
Onze organisatie is dusdanig ingericht dat alle Mensen van Martens veel ruimte voor eigen initiatief krijgen. De genoemde ontwikkelingen zijn hier een tastbaar bewijs van. Allen zijn in gang gezet doordat we kansen zagen en wilden benutten. We zijn dan ook overtuigd van innovatieve verduurzaming van onze processen en producten.
Alle ontwikkelingen dragen bij aan een lage MKI-waarde. Efficiënte processen, gunstige grondstoffen en met name een relatief laag betonvolume per put geven onze klanten de kans om gunstig in te schrijven. Bovendien wordt het aantal transportbewegingen naar het werk aanzienlijk beperkt door de praktische voordelen van onze putten (vorm en gewicht).
We zijn op de goede weg, maar blijvend in ontwikkeling en op zoek naar verdere verbeteringen. Er zijn voldoende mogelijkheden om nog duurzamer te opereren.